Τα στάδια της εξωσωματικής γονιμοποίησης

Ας δούμε ποια ζευγάρια μπορούν να υποβληθούν σε αυτή και ποια είναι τα βασικά στάδια εξωσωματικής γονιμοποίησης που ακολουθούν.

Κατ’ αρχήν θα πρέπει να διευκρινιστεί ο λόγος για τον οποίο το ζευγάρι θέλει να καταφύγει στην εξωσωματική. Τα κύρια αίτια φαίνεται να είναι είτε προβλήματα στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα (π.χ. αποφραγμένες σάλπιγγες), είτε στο αντρικό (π.χ. ολιγοσπερμία) ή και στα δύο. Μερικά ακόμη συνηθισμένα αίτια είναι η αποτυχία άλλων λιγότερο επεμβατικών μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής όπως η σπερματέγχυση, το ιστορικό πολλαπλών αποβολών κι η ηλικία της γυναίκας (κυρίως αν είναι άνω των 37 ετών).

Στην περίπτωση που το ζευγάρι κριθεί κατάλληλο για την συγκεκριμένη μέθοδο, υποβάλλεται σε μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων. Στην γυναίκα γίνεται ορμονικός έλεγχος για την εκτίμηση της ωοθηκικής λειτουργίας, ώστε να επιλεγεί η ιδανική δοσολογία φαρμάκων. Επίσης γίνεται υπερηχογράφημα μήτρας κι ωοθηκών προκειμένου να εντοπιστεί η ακριβής θέση και μορφολογία τους. Με αυτό τον τρόπο ομαλοποείται η διαδικασία της ωοληψίας και της εκτίμησης τραχήλου με εικονική εμβρυομεταφορά ώστε να αποφευχθούν τυχόν επιπλοκές. Είναι πιθανό να χρειαστεί κι υστεροσαλπιγγογραφία, η οποία θα μας απαλλάξει από κάθε υποψία παθολογικού προβλήματος. Στον άνδρα γίνεται σπερμοδιάγραμμα για να εκτιμηθεί ο αριθμός, η μορφολογία κι η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, ή αν υπάρχουν φλεγμονώδη κύτταρα. Αν ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να προτείνει επιπλέον εξειδικευμένες εξετάσεις.

Εφόσον έχει ολοκληρωθεί το παραπάνω στάδιο, η γυναίκα μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο, που είναι η διέγερση των ωοθηκών με στόχο την πολλαπλή ωορρηξία. Η διέγερση των ωοθηκών επιτυγχάνεται με φάρμακα που λαμβάνει η γυναίκα καθημερινά, με ένεση στο μηρό ή στην κοιλιά, για διάστημα 2 ή 3 εβδομάδων. Φυσικά πρέπει να παρακολουθείται ο τρόπος που ανταποκρίνεται το σώμα της γυναίκας στην παρέμβαση, μέσω τακτικών ορμονικών εξετάσεων αίματος.

Στην αμέσως επόμενη φάση μπορεί να γίνει η ωοληψία καθώς και η προετοιμασία του σπέρματος. Όταν ο αριθμός κι το μέγεθος των ωαρίων κριθούν κατάλληλα, ο γιατρός λαμβάνει διακολπικά τα ωάρια με μια λεπτή βελόνα, ενώ η γυναίκα βρίσκεται υπό ελαφριά νάρκωση (μέθη). Η διαδικασία είναι ανώδυνη και διαρκεί περίπου 10–15 λεπτά . Ύστερα η γυναίκα παραμένει ακόμη 30’ στο ιατρείο μέχρι να συνέθλει εντελώς από τη νάρκωση. Ταυτόχρονα, ο άντρας δίνει το σπέρμα που θα γονιμοποιήσει τα ωάρια. Το σπέρμα προετοιμάζεται κατάλληλα στο εργαστήριο και μόλις τα ωάρια κριθούν ώριμα, τα γονιμοποιεί.

Μέσα στην επόμενη μέρα, το ζευγάρι ενημερώνεται για το πόσα ωάρια γονιμοποιήθηκαν. Αν όλα έχουν εξελιχθεί καλά μέχρι αυτό το σημείο, είμαστε έτοιμοι για την εμβρυομεταφορά η οποία γίνεται 2 – 3 μέρες μετά την γονιμοποίηση. Με τη βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα τα έμβρυα τοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας. Δεν απαιτείται νάρκωση, καθώς η διαδικασία είναι ανώδυνη και διαρκεί μόλις 10’. Η γυναίκα καλείται να περιορίσει τις κινητικές της δραστηριότητες τις επόμενες μέρες, όχι όμως να επέλθει σε πλήρη ακινησία.

Για τις επόμενες 2 εβδομάδες η γυναίκα θα λαμβάνει προγεστερόνη η οποία προετοιμάζει το ενδομήτριο για τα έμβρυα. Μετά το πέρας τους, μετριέται η β-χοριακή γοναδοτροπίνη ώστε να διαπιστωθεί αν η γυναίκα έμεινε έγκυος. Έτσι η διαδικασία ολοκληρώνεται. Το ποσοστό επιτυχίας αγγίζει το 60% κι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία της γυναίκας. Αν η προσπάθεια δεν πετύχει, θα ελεγχθούν οι πιθανοί παράμετροι αποτυχίας. Στη συνέχεια το ζεύγος ενδέχεται να κλιθεί  να κάνει μια νέα σειρά εξετάσεων ή να επαναλάβει άμεσα τη διαδικασία, πάντα όμως μετά από συνεννόηση με τον ιατρό.

Τέλος πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν πολλές τεχνικές εξωσωματικής γονιμοποίησης. Οι κύριες είναι: κλασική εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), μικρογονιμοποίηση (ICSI), υποβοηθούμενη εκκόλαψη, καλλιέργεια βλαστοκύστης, κρυοσυντήρηση εμβρύων και ορχικού ιστού κ.ά. Το ποια θα επιλεγεί εξαρτάται από την φυσική σας κατάσταση. Σε κάθε περίπτωση όμως η γνώμη του ειδικού είναι απαραίτητη.

Καλά αποτελέσματα.