Πόνος κατά την επαφή
Παρά το γεγονός ότι μεγάλο πλήθος γυναικών βιώνουν δυσφορία κατά την ερωτική επαφή, η συζήτηση γύρω αυτό το θέμα συχνά αποτελεί ταμπού.
Ο πόνος της γυναίκας κατά τη διάρκεια ή μετά την επαφή είναι ιατρικά γνωστός ως δυσπαρευνία και οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν πόνο στην κλειτορίδα ή τα χείλη του αιδοίου τους, βαθύτερα στον κόλπο ή και στο κατώτερο τμήμα της κοιλιάς.
Είναι πολύ σημαντικό να νιώθετε άνετα με το γυναικολόγο σας και να μπορείτε να του μιλήσετε για τη δυσφορία ή τον πόνο που ίσως αισθάνεστε κατά τη διάρκεια της επαφής. Ο ιατρός μπορεί να διαγνώσει και να σας εξηγήσει την αιτία αλλά και να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα.
Η δυσπαρευνία είναι σύνθετη και πολυπαραγοντική ως προς τις αιτίες που την προκαλούν. Οι πιο συχνές μορφές με τις οποίες εμφανίζεται είναι:
- Πόνος με κάθε διείσδυση (ακόμα και με την τοποθέτηση ταμπόν)
- Κάψιμο στην είσοδο του κόλπου
- Συνεχής πόνος που διαρκεί ώρες μετά την επαφή
Πρόκειται για μία κατάσταση που διαταράσσει την κοινωνική και ερωτική ζωή πολλών γυναικών όλων των ηλικιών και ιδιαίτερα τις νέες γυναίκες, τις μετεμμηνοπαυσιακές και τις ασθενείς που έχουν τεχνητή εμμηνόπαυση (είτε μετά από χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών είτε λόγω καταστολής της λειτουργίας τους φαρμακευτικά)
Οι αιτίες της δυσπαρευνίας είναι οργανικές, ψυχολογικές, ή συνδυασμός των δύο παραγόντων.
Οι πιο συνήθεις αιτίες της δυσπαρευνίας είναι:
- Κολπική ξηρότητα
- Ατροφική κολπίτιδα
- Παρενέργειες από συγκεκριμένα φάρμακα
- Ενδομητρίωση
- Παθήσεις του δέρματος ή του κόλπου, όπως μυκητιάσεις
- Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, κολπικές μολύνσεις, ή ΣΜΝ
- Ψυχολογικά αίτια
Κατά την επίσκεψη στο γιατρό, η διάγνωση γίνεται αρχικά με μια ιατρική αξιολόγηση. Σε αυτο το στάδιο ο γιατρός λαμβάνει ένα διεξοδικό ιατρικό ιστορικό όπου ενημερώνεται για το ερωτικό και χειρουργικό ιστορικό αλλά και προηγούμενες εμπειρίες τοκετού.
Η επίσκεψη ολοκληρώνεται με πυελική εξέταση για να πραγματοποιηθεί έλεγχος για ενδείξεις ερεθισμού του δέρματος, λοίμωξης ή ανατομικών προβλημάτων.
Η θεραπεία της δυσπαρευνίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί:
- Για την περίπτωση της ατροφικής κολπίτιδας, προτείνεται ως πρώτη πιο ήπια προσέγγιση η λήψη κολπικών κρεμών αναπλαστικών – ενυδατικών μόνων ή σε συνδυασμό με κολπικά σκευάσματα οιστρογόνων (που ελάχιστη επιβάρυνση έχουν για τη γυναίκα). Αν αυτά δεν είναι αποτελεσματικά, τότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενέσεις κολλαγόνου στον κόλπο ή χρήση laser (υπό αυστηρές προϋποθέσεις), ως εναλλακτική λύση στη χρήση ορμονών.
- Αν το αίτιο είναι αυτό της κολπικής ξηρότητας, μπορεί να βοηθήσει η χρήση ενός κατάλληλου λιπαντικού ή προβιοτικών για τον κόλπο μαζί με αναπλαστικές – ενυδατικές κολπικές κρέμες.
- Για την αντιμετώπιση των κολπικών μολύνσεων, συνήθως χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά – αντιμυκητιασικά μαζί με προβιοτικά για τον κόλπο και κολπικά σκευάσματα που βοηθούν στη σωστή ρύθμιση του pH και του περιβάλλοντος του κόλπου.
- Στις περιπτώσεις λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος ή ΣΜΝ, συνήθως χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά.
- Η θεραπεία δερματικών παθήσεων που επηρεάζουν την περιοχή του κόλπου, ποικίλει ανάλογα με το είδος της νόσου.
- Στις περιπτώσεις όπου η δυσπαρευνία οφείλεται στην ενδομητρίωση, μπορεί να προταθεί φαρμακευτική αγωγή ή ακόμη και χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων ή τη συνύπαρξη και άλλων παραγόντων (π.χ. υπογονιμότητα, κύστεις ενδομητρίωσης στις ωοθήκες, κτλ.).
Αν αντιμετωπίζετε δυσπαρευνία χωρίς κάποια προφανή φυσική αιτία, συνιστάται να λάβετε συμπληρωματικά και τη γνωμάτευση ενός ειδικού ψυχικής υγείας, διότι ενδέχεται τα αίτια να αφορούν την ψυχολογική διάθεση ή/και την ύπαρξη άγχους ή άλλων ψυχικών καταστάσεων κατά τη σεξουαλική επαφή.