Πλήρης προγεννητικός έλεγχος – Γιατί είναι σημαντικός;
Το βασικότερο μέλημα του ιατρού και της ομάδας μας κατά την παρακολούθηση μιας εγκυμοσύνης είναι η γέννηση ενός υγιούς μωρού από μία υγιή μητέρα!
Η εγκυμοσύνη είναι μια απόλυτα φυσιολογική κατάσταση. Παρόλα αυτά ο σωστός και ενδελεχής έλεγχος της μητέρας – κάποιες φορές και του πατέρα – και φυσικά του εμβρύου συμβάλλει στο να περιοριστεί στο ελάχιστο η πιθανότητα κάποιου ανιχνεύσιμου προβλήματος.
Τι είναι ο προγεννητικός έλεγχος;
Με τον όρο «προγεννητικός έλεγχος» αναφερόμαστε στο σύνολο των εξετάσεων που απαιτούνται στην αρχή της εγκυμοσύνης ή ακόμα και πριν το ζευγάρι ξεκινήσει προσπάθεια τεκνοποίησης, ώστε να διασφαλιστεί η υγεία του εμβρύου και της εγκυμονούσας.
Κυρίαρχο ρόλο σε μια εγκυμοσύνη έχει η έγκαιρη διάγνωση των καταστάσεων εκείνων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την έκβαση της εγκυμοσύνης.
Τέτοιες καταστάσεις μπορούν να αφορούν:
- Στο ιστορικό της ίδιας της μητέρας (π.χ. η λειτουργία του θυρεοειδούς, η θρομβοφιλία, ο διαβήτης, η υπέρταση ή άλλες παθολογικές καταστάσεις, παρουσία λοιμώξεων στην εγκυμοσύνη ή λήψη φαρμάκων – ουσιών που μπορούν να οδηγήσουν σε συγγενείς ανωμαλίες στο έμβρυο),
- Σε γενετικές καταστάσεις που μπορεί να προυπάρχουν στους γονείς οι οποίοι μπορεί να είναι φορείς χωρίς να πάσχουν, όπως το στίγμα μεσογειακής ή δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, η κυστική ίνωση, η νωτιαία μυική ατροφία, το εύθραυστο Χ και άλλες καταστάσεις,
- Καταστάσεις της ίδιας της εγκυμοσύνης που μπορεί να επηρεάσουν την έκβασή της, όπως η προεκλαμψία, ο πρόωρος τοκετός λόγω ανεπάρκειας του τραχήλου, ο διαβήτης της κύησης,
- Ανατομικές ή γενετικές ανωμαλίες που εμφανίζονται στο έμβρυο de novo, χωρίς δηλαδή να προυπάρχουν στους γονείς (σύνδρομο Down ή άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες, προβλήματα με το καρδιαγγειακό ή νευρικό σύστημα, κτλ)
Η σωστή εξέταση και παρακολούθηση της μητέρας και ένας λεπτομερής προγεννητικός έλεγχος μπορεί να διαγνώσει τον κίνδυνο ή την πιθανότητα ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος κίνδυνος.
Οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου περιλαμβάνουν:
- Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο του θυρεοειδούς και της γενικότερης κατάστασης της υγείας της μητέρας, για τη διάγνωση ύπαρξης θρομβοφιλίας (ανάλογα με το ιστορικό), για την ανίχνευση πιθανών λοιμώξεων (ερυθρά, τοξόπλασμα, κυτταρομεγαλοϊός) και για τη διάγνωση του στίγματος ή της φορείας κυστικής ίνωσης, νωτιαίας μυϊκής ατροφίας και άλλων καταστάσεων. Στον έλεγχο αυτό μπορεί να υποβληθεί η γυναίκα και πριν ξεκινήσει τις προσπάθειές της για εγκυμοσύνη.
- Υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας (11-14 εβδομάδες) που συνδυάζεται με εξετάσεις αίματος και δίνει την πιθανότητα ύπαρξης 3 χρωμοσωμικών ανωμαλιών (σύνδρομο Down, τρισωμίες 18 και 13) και επιπλέον την πιθανότητα εμφάνισης προεκλαμψίας ή πρόωρου τοκετού αργότερα στην εγκυμοσύνη,
- Μη Επεμβατικό Προγεννητικό Έλεγχο (NIPT). Πρόκειται για μία εξέταση αίματος που δίνει την πιθανότητα ύπαρξης 3 χρωμοσωμικών ανωμαλιών (σύνδρομο Down, τρισωμίες 18 και 13) και κάποιων επιπλέον (μέχρι περίπου 75) χρωμοσωμικών προβλημάτων ή γενετικών συνδρόμων.
- Αμνιοπαρακέντηση ή Τροφοβλάστ. Πρόκειται για τον επεμβατικό προγεννητικό έλεγχο ο οποίος δίνει ΔΙΑΓΝΩΣΗ για όλα τις χρωμοσωμικές ανωμαλίες και τα σύνδρομα που μπορούν να ανιχνευθούν σήμερα. Αυτές γίνονται μόνο κατόπιν ευρημάτων από τους υπόλοιπους ελέγχους ή σε περίπτωση επιθυμίας του ζευγαριού.
- Υπερηχογράφημα Β-επιπέδου ή Ανατομίας (20-24 εβδομάδες), όπου εξετάζεται η ανατομία του εμβρύου
- Υπερηχογράφημα Ανάπτυξης – Doppler Κύησης (28-34 εβδομάδες), όπου εξετάζεται η ανάπτυξη του εμβρύου και επανελέγχεται το έμβρυο για ανατομικά προβλήματα.
- Καρδιοτοκογράφημα στο τέλος της εγκυμοσύνης
Για μία εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές, η συχνότητα των επισκέψεων προγεννητικής φροντίδας που περιλαμβάνουν πάντα και υπερηχογράφημα στο ιατρείο μας είναι η ακόλουθη:
- 1ο τρίμηνο: περίπου 3 φορές
- 2ο τρίμηνο μέχρι και το υπερηχογράφημα Β-επιπέδου: κάθε δεύτερη – τρίτη εβδομάδα
- 3ο τρίμηνο από το υπερηχογράφημα Β-επιπέδου μέχρι και τις 34 εβδομάδες: κάθε 2 εβδομάδες
- Από την 35η εβδομάδα έως τη γέννηση: κάθε εβδομάδα
Ανάγκη για περισσότερες προγεννητικές επισκέψεις στο πρόγραμμά της μητέρας (για παράδειγμα ένα πρώιμο Υπερηχογράφημα Ανατομίας του Εμβρύου στις 18 εβδομάδες ή Υπερηχογράφημα Καρδιάς του Εμβρύου) προκύπτει ανάλογα με τα ευρήματα του προηγούμενου ελέγχου ή εάν η εγκυμοσύνη θεωρείται υψηλού κινδύνου, δηλαδή σε περίπτωση που περιλαμβάνει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ηλικία άνω των 40 ετών
- Υπέρβαρη, παχύσαρκη ή λιποβαρής μητέρα
- Παρουσία προβλημάτων υγείας πριν ή και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως διαβήτης, υψηλή αρτηριακή πίεση, ανεπάρκεια τραχήλου
- Πολλαπλή Εγκυμοσύνη
- Επιπλοκές σε προηγούμενες εγκυμοσύνες
Βρισκόμαστε δίπλα στη μέλλουσα μητέρα στο κάθε βήμα της εγκυμοσύνης της.
Ο Ιατρός Δρ. Νίκος Μπάρδης και η ομάδα των Μαίων μας απαντάει σε όλα τα ερωτήματά σας, ενημερώνει, καθοδηγεί και βαδίζει μαζί σας μέχρι την όμορφη στιγμή του τοκετού.